ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΦΛΕΒΑΡΙΩΤΙΣΣΑ
Το μοναστήρι της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΦΛΕΒΑΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ή της ΑΓΙΑΣ ΛΙΒΥΗΣ είναι χτισμένο σε κοίλωμα πλαγιάς. Στο ναό που χτίστηκε έχει προσαρτηθεί και το σπήλαιο μέσα στο οποίο βρέθηκε η εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ.
Η μονή της Παναγιάς Φλεβαριώτισσας είναι στην καρδιά των κατοίκων της Αστυπάλαιας. Κατεβαίνουν στο νησί για χάρη της τον χειμώνα στη γιορτή της Υπαπαντής του Χριστού (2 Φεβρουαρίου). Για να φτάσετε στον ναό ξεκινήστε από τους Μύλους στην Χώρα ακολουθώντας τον δρόμο μέχρι την πρώτη διασταύρωση που θα συναντήσετε μπροστά σας μετά από περίπου 4 χιλιόμετρα. Εκεί ακολουθήστε την δεξιά πορεία, στην συνέχεια θα βρεθείτε σε άλλη μια διασταύρωση όπου και πάλι θα ακολουθήσετε την δεξιά κατεύθυνση η οποία φτάνει στην μονή. Χαρακτηριστικό του μοναστηριού είναι και το ξυλόγλυπτο τέμπλο της.
Το μοναστήρι της Παναγιάς Φλεβαριώτισσας είναι ένα συγκρότημα που αποτελείται από τον κυρίως ναό και μιά σειρα χαμηλών κτισμάτων που σχηματίζουν αναμεταξύ τους ένα ευρύχωρο προαύλιο. Μιά πανέμορφη εκκλησία, – κυκλαδίτικου ύφους – καμαροσκέπαστη σταυροειδούς τύπου, με τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερα οξύκορφα τόξα γοτθικού τύπου, μπορεί να υποδεχθεί πάνω 50 πιστούς. Στο βορεινό τείχο της, βρίσκεται μέσα σε μιά μικρή σπηλιά ένα παρεκκλήσι. Εδώ σύμφωνα με τη παράδοση βρέθηκε η εικόνα της Παναγιάς. Ήτανε λέει,τα παλιά τα χρόνια, ένας τσομπάνης που χρησιμοποιούσε το σπήλαιο αυτό γιά να σταβλίζει τα ζώα του. Μιά βραδιά βρίσκει σε μιά μικρή κοιλότητα την εικόνα της Παναγιάς με ένα καντήλι αναμένο μπροστά της. Τρομαγμένος μιά και δυό παίρνει την εικόνα και την μεταφέρει στη Χώρα. Την επομένη το βράδυ που πάει πάλι στα ζώα, γεμάτος έκπληξη την ξαναβλέπει μπροστά του. Αυτή την φορά η έκπληξή του και η απορία του εντοπίζεται στο πώς βρήκε τον δρομο η Παναγιά – δυό ώρες δρόμος – και ξαναγύρισε στο ίδιο μέρος. Την τοποθετεί σ’ ένα σακί και την σκεπάζει καλα-καλά, για να μη δεί τον δρόμο και τη ξαναπάει στην Χώρα. Την επομένη η Παναγιά πάλι στη θέση της. Κάπως έτσι – γιατί υπάρχουν πολλές παραλλαγές του μύθου – πάρθηκε η απόφαση να κτιστεί η εκκλησιά σ’αυτό το σημείο. Κατόπιν την βορεινή πλευρά κτίστηκαν δυό-τρία κελιά-κατοικιές που παλιά φιλοξενούσαν όσους διανυκτέρευαν γιά το πανηγύρι και ενα μικρό πανηγυρόσπιτο. (πηγή: https://simadiatouaigaiou.wordpress.com/2009/10/20/αστυπάλαια-το-πανηγύρι-της-παναγίας-τ/)